Sunday, August 7, 2011

Masining na Pagsusuri ng mga Piling Tula sa Filipino

==========================================================================

Ang pag-aaral na pinamagatang “Masining na Pagsusuri ng mga Piling Tula sa Filipino” ay isinagawa upang ipakilala at ipakita sa mga mambabasa na ang Panitikang Filipino ay maaaring maging tanglaw sa pagsusuri at pagpapahalaga at pagpapahalaga ng mga tula.

Hinanap sa pamamagitan ng masusing pagsusuri o ng tiyak na kasagutan sa mga sumusunod na tanong:

  1. Anu-ano ang uri ng tula ayon sa kaanyuan at layunin?
  2. Ano ang magagandang kaisipan na nahahayag at nailalarawan sa bawat tula?
  3. Anong mga katangian na nahayag ng bawat makatang pinag-aralan?
  4. Anong implikasyon sa buhay ng mga mag-aaral at mambabasa ang mga natuklasan sa pag-aaral ng mga tula?

Dahil sa ang suliranin ng pag-aaral ay tumalakay sa mga katangian na nakapaloob sa tula, ay gumamit ang mananaliksik ng pagsusuring pampanitikan at paraang paglalarawan (descriptive method).

Lagom sa Paraan ng Pag-aaral

Nilikom ng mananaliksik ang lahat na kailangang materyal sa pag-aaral. Ito ay nagmula sa ibat - ibang aklat na ginagamit na sangguniang pampaaralan. Binasang mabuti ang bawat tula, pinag-aralan at sinuri ang mga uri ayon sa kaanyuan at salig sa layunin at hinanap din ang mga katangian ng makatang sina Amado V. Hernandez at Teo S. Baylen sa pagkatha ng kanilang mga panulat. Ang mga natuklasan sa pag-aaral ay may implikasyon sa buhay ng mga mambabasa at mag-aaral.

Gumamit sa kanyang pag-aaral at pagsusuri ang mananaliksik ng pagsusuring pampanitikan at palarawang pagsusuri.

Sinuring mabuti ang mahahalagang bahagi ng tula upang makuha ang sadyang pinag-uukulan ng mga halaga nito.

Lagom sa Natuklasan Uri ng Tula Ayon sa Kaanyuan

Isang Dipang Langit – Ito ay pandamdamin, sumusunod sa marangal na batas ng buhay, matapat at realistiko, sa buhay ni Hernandez ay totoong nangyari.

Ang Panday – Ito ay pandamdamin sapagkat may kaugnayan sa tunay na buhay ng tao, ang gawain ng panday.

Ang Buhay – Ito ay pandamdamin. May damdaming nagpapataas sa kalagayan ng tao, makatotohanan. Hindi lahat ng ibig ay makakamtan.

Kung Tuyo na ang Luha Ko, Aking Bayan – Pandamdamin, nauugnay sa buhay karanasan ng tao.

Ang Tao – Tulang pandamdamin, may kaugnayan sa tototong buhay, nagsasaad ng damdaming pansarili.

Laboratoryo at Dambana – Tulang pandamdamin, mayaman sa paglalarawan, payak at maiksi, ang pagkakaroon ng bukas na isipan sa pagbabago at kababaan ng loob.

Takip Silim at Lumang Lambat – Tulang pasalaysay, naghahayag ng mga pangyayari sa buhay ng tao. Ang pag-aalala sa nakalipas ay magpapahalaga sa buhay ng tao.

Ang Tuod na Tulay – Tulang pandamdamin, naghahayag ng katotohanan sa buhay. Pakikibaka sa buhay na nangangailangan ng pagtitiis, pagtitiyaga at kung minsan kawalan ng pag-asa.

Uri ng Tula Ayon sa Layunin

Isang Dipang Langit – naglalarawan ng tunay na nangyayari sa buhay ng sumulat. Naglalahad ng aral.

Ang Panday – mapaglarawan ng buhay, mapagpanuto, nagbibigay ng patnubay sa buhay.

Ang Buhay – nagtuturo ng aral. Nagbubukas ng isipan na ang buhay ay may ibat-ibang kahulugan.

Kung Tuyo na ang Luha Ko, Aking Bayan – naglalarawan ng kalikasan ng tao, ng paligid nito, ang paghihirap ng bayan, ng sambayanang Pilipino sa kamay ng mga Kastila.

Laboratoryo at Dambana – nagbibigay kabatiran sa wastong paggamit ng modernong teknolohiya at maging bukas ang isipan sa anumang pagbabago.

Takip Silim at Lumang Lambat – naglalarawan, mapagpanuto at gumagabay kung paano gamitin ang buhay na makabuluhan upang sa panahon ng katandaan ay hindi makaramdam ng panghihinayang.

Ang Tuod na Tulay – nagbibigay ito ng aral at mga kabatiran sa buhay kung paano mamuhay ang tao sa mundo. Gumagabay sa mambabasa ng mga dapat ikilos o gawin upang maging matatag ang sarili.

Magagandang Kaisipan na Naihahayag at Nailalarawan sa Bawat Tula

Isang Dipang Langit – magtiis, magtiyaga, huwag lang palipin ang diwa at panitik.

Ang Panday – sa kabila ng maruming kaanyuan ng panday, siya ay dakila sa bayan.

Ang Buhay – hindi lahat ng naisin ng tao ay makakamtan, may ligaya at lungkot.

Kung Tuyo na ang Luha Ko, Aking Bayan – nagtitiis hanggang makakaya, kung dumating na ang sukdulan, ay gumaganting parang bulkang sumasabog.

Laboratoryo at Dambana – ang imbensyon ng tao kung hindi wasto ang paggamit ay magdudulot ng masaklap na kapahamakan. Kababaang loob na tanggapin ang pagbabago.

Ang Takip Silim at Lumang Lambat – ang buhay ay parang pagmamalakaya, samut-saring karanasan ang mahihila sa dagat ng buhay na lalong nagpapatingkad ng kulay sa tunay na kahulugan ng buhay.

Ang Tuod na Tulay – huwag mawalan ng pag-asa, pagkat nasa huli ang pakinabang at maging huwaran sa katatagan upang maging inspirasyon ng mga taong nawawalan ng pag-asa.

Katangian ng Makatang Pinag-aralan

Amado V. Hernandez. Siya ay may katangiang pukawin ang damdamin ng mambabasa sa pagbibigay ng kahulugan ng buhay. Siya ay tinaguriang “Makata ng Manggagawa” sa ating panitikan sa dahilang nasasalamin sa kanyang mga tula ang marubdob na pagmamahal sa mga dukhang manggagawa. Para sa kanya, ang tula ay halimuyak, taginting, salamisim. Ang panitik ang makapangyarihan at ayon sa kanya ang hari ang nagpapayuko ng panitik. Mayamang maglarawan at magpahayag ng katotohanan, kung ano ang anumang mangyari sa buhay. Siya ay malikhain, at may kasiyahan sa pagkatha (humor).

Teo S. Baylen. Siya ay may kakayahang tulungan ang mambabasa sa pagkilala ng buhay sa tanglaw ng kabutihan at kagandahan ng pananaw. Sa tula niyang “Takipsilim at Lumang Lambat” at “Tuod na Tulay” ay naglalarawan ng kalagayan ng buhay. Pinupukaw ang ating damdamin ni Baylen sa kanyang tulang “Laboratoryo at Dambana”. Sa pagkamalawak ang kakayahan upang mag-isip at dumama ng mga bagay-bagay na binabanggit ng kanyang mga tula. Umaakay sa matuwid at makatotohanan ang mga panitik ni Baylen.

Implikasyon ng mga Natuklasan sa Pag-aaral sa Buhay ng mga Mag-aaral at Mambabasa

Sa mga magagandang kaalaman mula sa pag-aaral ay lumalawak at yumayaman ang isipan at damdamin ng mga mag-aaral hinggil sa buhay. Hinuhubog ang kanilang diwa at damdamin sa paraang dakila at marangal. Iginagabay sila sa wastong kaparaanan upang magtamo ng buhay na makatuwiran at dalisay.

Konklusyon

Ang mga sangkap ng tula ay nagpapaganda at nagiging mahalaga upang mataglay ng uri ang tula. Punong – puno ng magaganda at makabuluhang kaisipan ang mga tula na huhubog sa pagkatao ng mga mambabasa. Ang mga may – akdang mahuhusay, may malikhaing guni-guni ay nakagagawa ng mga mapaglarawang mga panitikan. Maraming ginintuang aral at kaalaman para sa mga mambabasa ang mga tulang pinag-aralan.

Rekomendasyon
  1. Pag-ibayuhin pa ang pag-aaral at pagsusuri hinggil sa mga sangkap ng tula upang mapaningning pa ito.
  2. Pahalagahan ang mga magagandang kaisipan mula sa mga tula upang magamit na halimbawa sa buhay.
  3. Maging masigasig at bigyan ng pandama ang pag-aaral ng tula upang makilala ang mga tagong kagandahan nito.
  4. Sanaying magbasa ng magaganda at may-uring mga tula upang makita ang maramingf katotohanana sa buhay.
  5. Mag-aral at magsaliksik pa ng maraming tula upang makahango ng mabubuting aral at halimbawa sa buhay ng tao.

-----oooOooo-----




8 comments:

  1. May I know your full name? I'll use your work po for my related lit. I need to state your name to avoid plagiarism. Please reply asap po. Urgent lang. Thanks po. :)

    ReplyDelete
  2. ano po name niyo po .. for research purposes lang po. thank you.

    ReplyDelete
  3. Ano po name niyo? For research purposes din lang po...

    ReplyDelete
  4. Ano po pangalan NGO pls kailangan pang po

    ReplyDelete
  5. Maraming salamat nito. Name mo po pleae.

    ReplyDelete
  6. Salamat po... Name po sana for proper credit... thanks

    ReplyDelete